Mutlaka Bilinmesi Gereken Lojistik Terimleri ve Lojistik Terimler Sözlüğü

Ana Sayfa
Blog
Mutlaka Bilinmesi Gereken Lojistik Terimleri ve Lojistik Terimler Sözlüğü

 

Lojistik, özellikle son çeyrekte sürekli bir gelişme eğilimi gösteriyor. Özellikle internetten alışverişin yaygınlaşması ve kıtalar arası ticarette artışın yaşanması gibi durumlar, lojistiği daha da önemli bir hale getirdi. Bu anlamda lojistik alanında faaliyet gösterenlerin lojistik terimlerine hakim olması da önemli olan ayrı bir konu. Lojistik sektörüne ait en önemli terimlerin ve yine bu alana ait tüm terimlerin tanıtımını yaptığımız yazımızı okuyarak öğrenebilirsiniz. Yazımızı detaylandırmadan önce lojistiğin en önemli terimlerinden olan; stok yönetimi, nakliye, depolama, dağıtım, tedarik zinciri yönetimi, envanter yönetimi, konsolidasyon, kargo taşımacılığı, lojistik hizmet sağlayıcı, ERP sistemi ve birçok terimi de öğrenme şansını yakalayacaksınız. 

Popüler Lojistik Terimleri İlk 10

  1. Stok Yönetimi: Ürünlerin belirli bir yerde saklanması ve adetlerin izlenmesidir.
  2. Nakliye: Ürünlerin taşınması için kullanılan araçlar ve yolları ifade eder.
  3. Depolama: Ürünlerin saklanması için kullanılan mekanlar.
  4. Dağıtım: Ürünlerin müşterilere ya da diğer satıcılara ulaştırılmasıdır.
  5. Tedarik Zinciri Yönetimi: Ürünlerin üretiminden tüketiciye kadar olan tüm süreçlerin yönetimidir.
  6. Envanter Yönetimi:  Ürünlerin stok miktarının izlenmesini ve kontrolünü içerir.
  7. Konsolidasyon: Birçok farklı nakliye için birden fazla yükün bir arada toplanmasıdır.
  8. Kargo Taşımacılığı: Ürünlerin uzun mesafelerde taşınması için kullanılan hizmetlerdir.
  9. Lojistik Hizmet Sağlayıcı: Lojistik hizmetlerinin sağlanması için kullanılan firmalardır.
  10. ERP Sistemi: Tedarik zinciri yönteminde kullanılan yazılım sistemidir.

A ile Başlayan Lojistik Terimleri

  • ABC Sınıflandırma Yöntemi: Stokta yer alan malzemelerin devir hızı, miktar, değer vb. ölçütlere göre sınıflandırılmasıdır.
  • Acente: Lojistik şirketinin merkez kuruluşunun dışında başka bölgelerde onun adına hizmet veren kuruluş ya da bireydir.
  • Acil Durum Planı: Gelecekte oluşabilecek beklenmeyen gelişmelere önlemek adına yapılan planlamaları gösterir.
  • Açılabilir Tavanlı Konteyner: Normal konteynere sığmayan ya da konteyner kapısından forklift veya benzeri donanımla yüklenmeyen konteynerdir.
  • ADR: Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin karayolu vasıtasıyla taşınması ile kurallarını içeren, bu maddelerin taşınması için, araç ve sürücülerde gerekli belgelerin aranmasını içeren bir standarttır.
  • Adres: Lojistik tesis içerisinde fiziksel sınırların belirlenerek, bir kimlik numarası vasıtasıyla sisteme tanıtılan lokasyonlardır.
  • Adresleme: Lojistik içerisinde yürütülen operasyon sırasında ürünlerin ya da taşıma birimlerinin, fiziksel olarak tesis içerisinde yer alan bir adrese konulması ile sistemsel olarak ilgili ürünün ya da taşıma biriminin kimlik numarası ile yerleştirildiği adresin kimlik numarasının eşleştirilerek kaydedilme işlemidir.
  • Adresteki Stok Doğruluğu: Lojistik, tesis içerisindeki bir adreste fiziksel olarak varlık gösteren ürünlerin, sistem içindeki ilgili adreste kayıtlı ürünlerle bire bir eşleşmesidir.
  • Akreditifli Ödeme: Bir alıcının talebine binaen, bankanın verdiği ve alıcı tarafından ayrıntılı şekilde belirtilmiş, mala ya da hizmete ilişkin belgelerin ibrazına istinaden, belirtilen bir satıcıya ödeme yapılacağı anlamındaki şartlı bir taahhüttür.
  • Aktarma: Bir araç vasıtasıyla gelen ürünlerin boşaltılarak özel bir işleme tabi tutulmadan kısa bir süre zarfında sevk edilmek üzere başka bir araca yüklenmesidir.
  • Aktarma Merkezi: Gelen yükün indirildiği ve varış yerine göre gidenlerin yüklendiği, gün içinde kargoların kısa süre zarflarında saklandığı, araçlar arası yük transferinin gerçekleştiği merkezlerdir.
  • Aktif İstif: Üzerinde Çalışılan ve lüzum duyulduğunda malzeme konulan  ya da kaldırılan yüklerin istifidir.
  • Alıcı: Ürünü teslim alan kişidir.
  • Ambalaj: Ürünlerin dışsal faktörlerden etkilenmesinin önüne geçen, tanıtım ve pazarlama işlemlerini sağlayan, görsellik ve kullanım ergonomisini veren, içindeki ürün hakkında bilgiler bulunduran malzemedir.
  • Ambar: İhtiyaca bağlı olarak belirli bir süre için geçerli olmak üzere ürünlerin konulduğu kapalı veya açık güvenlikli alandır.
  • Ambar Teslim- Tesellüm Fişi-ATF: Depolama, taşıma ve katma değeri bulunan değerli hizmetler vermek üzere, söz konusu hizmeti veren firma, tedarikçi ya da müşterilerden malı teslim alırken veya teslim ederken imzalama ile kaşeleme vasıtasıyla ilgili eşyaların yine ilgili tarafın sorumluluğuna geçtiğini belgelemek amacıyla düzenlenen evraktır.
  • Ana Güzergah: Çıkış ve varış noktalarını barındırır.
  • Ana Konşimento (Master Airway Bill- MAWB): Gerçek gönderici ile gerçek alıcı arasında yapılan ve havayolu taşımalarında yapılan gönderilerde kullanılır.
  • Anlaşmalı Depo: Bir sözleşmeye dayalı bir biçimde, müşteri ya da müşteriler adına depolama işlemlerinin gerçekleştirildiği depodur.
  • Antrepo (Bonded Warehouse):  Gümrük mevzuatına bağlı olan eşyaların, gümrük gözetimi altındayken koruma altına alındığı ve ilgili dış ticaret işleminin tamamlanabilmesi adına gerekli işlemlerin gerçekleştirildiği bir tür depodur.
  • Ara Konşimento: Acentelerce düzenlenen hava navlunu için kullanılan yükleme dökümanını ifade eder.
  • Ardiye (Storage): Ürünlerin ve malzemelerin saklanıp korunduğu yer, muhafaza etme hizmeti ve bu hizmet adına ödenen ücret.
  • Astarya (Laydays and Cancelling Clause – LayCan): Gemilerin yükleme ve boşaltma işlemleri için ilgili limanda kalabileceği günlerin oluşturduğu aralıktır.
  • Aşamalı Stok: Müşteri ihtiyaçlarını karşılamak adına tedarik zincirinde belli bir aşamadaki stoktur.
  • Ata Karnesi: Uluslararası ithalat sözleşmesi muhtevasında, taraf ülkeler arasında eşyanın gümrük vergisine bağlı olmadan geçici kabulüne imkan veren teminat yerine geçen ve beyanname şeklinde kabul edilen belgedir.
  • ATR (ATR Movement Certificate): Türkiye ve Avrupa Topluluğu arasında imzalanan Gümrük Birliği Anlaşması kapsamında, serbest dolaşım halinde olan malların ihracında gümrük muafiyetinden faydalanmak maksadıyla ihracatçı tarafından düzenlenen belgedir.
  • Anti Slipping Mats: Kaymayı önleyen paspaslar.
  • Avadanlık: Bir aracı onarmak amacıyla kullanılan aletlerin bulunduğu takım çantasıdır.

B İle Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları

  • BAF (Bunker Adjustment Factor): Petrol fiyatlarında meydana gelen dalgalanmalardan etkilenmemek için her ay belirlenen navlun kalemidir.
  • Bantlı Konveyör Sistemi: Kutulu ve ambalajlı malzemeler ile dökme malzemeye kadar ürün taşıma potansiyeline sahip olarak tasarlanmış ve taşıma yüzeyi plastik, kauçuk gibi malzemeden yapılmıştır.
  • Barkod: Otomatik tanımlama teknolojisi muhtevasınca, bir optik okuyucuyu aygıt vasıtasıyla okuyarak bilgisayar ortamına sayı, karakter veya bunların karışımı olarak aktarabilen, farklı kalınlıklarda bulunan çizgi-boşluk kombinasyonlarıdır.
  • Bekleme Süresi: Yükün fiziksel anlamda hareket etmediği süreyi ifade eder.
  • Beyan Tutar: Gönderici tarafından belirtilen mal değeridir.
  • Blok Tren (Unit Train): Yeterince yük bulunuyorsa, bir demiryolu katarının hepsinin bu yüke bağlanmasıdır. Söz konusu yük salt bir şirkete ait olabilir.
  • Box Trailer: Kapalı kasa dorsedir.
  • Phytosanitary Certificate: Bitki Sağlığı Sertifikası 

C-Ç ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları

  • CAF ( Currency Adjustment Factor): Amerikan dolarında meydana gelen dalgalanmaların navluna dahil edilmesidir.
  • CED ( Common Health Entry Document): Ortak Sağlık Giriş Belgesi, Türkiye Menşeli yaş sebze, ve meyve ihracatı için, Avrupa Birliği bölgesine girişte talep edilen gıda sertifikasıdır.
  • CEMT: Ulaştırma Bakanları Avrupa Konferansı
  • CFR ( Cost and Freight): Mal bedeli ve navlun ödenmiş, yalnızca deniz ve iç su taşımacılığında kullanılan uluslararası ticarette teslim şeklini ifade eder. Satıcı tüm masraf ve riskleri üstlenip, malları yükleneceği limana kadar getirir, ihracat yapmak maksadıyla gümrüklenmiş olarak gemiye teslim etmesini ifade etmektedir. Mallarda oluşabilecek hasar ve kaybına ilişkin risk, mallar gemiye getirildiğinde alıcıya geçerken, masrafların alıcıya verilmesi, varış limanında gerçekleşir.
  • CIF (Cost, Insurance and Freight): Mal bedeli, sigorta ve navlun ödenmiş, sadece iç su taşımacılığında kullanılan, uluslararası ticarette bir teslim şeklini ifade eder. Satıcı tüm masraf ve riskleri üstlenerek malları yükleneceği limana getirip, ihracat gerçekleştirmek adına gümrüklenmiş olarak gemiye teslim etmesini ifade etmektedir. Ve satıcı malların taşınması esnasında oluşacak kayıp ve hasar riskine karşılık alıcı adına asgari teminat oranında bir sigorta sözleşmesi gerçekleştirir. Malların hasar ve kaybına ilişkin risk, mallar gemiye getirildiğinde alıcıya geçerken, masrafların alıcıya devri, varış limanında gerçekleşir ve risk alıcı tarafına geçer.
  • CIP (Carriage and Insurance Paid To): Mal bedeli, sigorta ve navlun ödenmiş, tüm taşıma şekillerinde kullanılan uluslararası ticarette var olan bir teslim şeklidir. Satıcının malları ihracat için gümrüklenmiş olarak kendisinin belirlediği bir taşıyıcı ya da diğer bir kişiye belirlenen yerde teslim edileceğini ve satıcının, malları belirtilen varış yerine getirilmesi adına taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade etmektedir. Satıcı Sigorta primini ödeme maksadıyla yüklediği mal cinsine uygun olan asgari teminat oranında bir sigorta gerçekleştirir. Satıcı üzerindeki “teslim yükümlülüğünü” mallar varış yerine vardığında değil, malları taşıyıcıya teslim ettiğinde yerine getirmiş sayılır.
  • CMR Anlaşması: Uluslararası CMR Anlaşması’nın hükümlerini kabul eden ülkeler tarafınca kullanılan bir karayolu taşıma belgesini ifade eder.
  • Malların belirtilen şartlarla taşınmak için, iyi durumda teslim alındığını ve taşıma sözleşmesinin gerçekleştirildiğini gösteren hukuki bir delildir.
  • CPT (Carriage Paid To): Mal bedeli ve navlun ödenmiş, her türlü taşıma amacıyla kullanılan uluslararası ticarette bir teslim şeklini ifade eder. Çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılmaktadır. Satıcının malları ihracat gerçekleştirmek için gümrüklenmiş olarak kendisinin seçtiği bir taşıyıcı ya da diğer bir kişiye belirlenen yerde teslim işleminin gerçekleşeceği ve satıcının , malların belirtilen varış noktasına getirilmesi adına taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade etmektedir. Malları ilk taşıyıcının gözetimine verdiği andan itibaren malla ilgili tüm risk ve navlun dışındaki masraflar genel bir kural olarak alıcıya geçer.
  • Çapraz Sevkiyat (Cross Docking): Tedarikçiden teminin gerçekleştiği ürünlerin stoğa alınmadan ve taşıma kabı bazında içeriği bozulmadan müşterilerin ihtiyaçlarına göre tasnif edilerek sevkinin gerçekleşmesidir.
  • Çeki Listesi (Packing List): Koli, ambalaj listesini ifade eder. Kargonon içerisindeki eşyaların adet, parça, ağırlık, boyut ve numaraları ile alıcı bilgilerini ve adresini gösteren ayrıntılı bir listedir.
  • D ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları
  • Dağıtılmış Stok: Aynı malzeme stoklarının farklı yerlerde bulundurulmasıdır.
  • Dağıtım: Ürünlerin, daha önce belirlenmiş zaman, miktar vb. koşullara uygun olarak, belirtilmiş yerlere sevk ve teslim edilebilmesi için yapılan işlemler bütünüdür.
  • Dağıtım Ağı: Ürünlerin belirlenen sevk noktalarından teslim noktalarına kadar geçen süreçte yer alan depo, rota ve satış noktası gibi öğelerin tanımlandığı sistemdir.
  • Dağıtım Kanalı: İşletmenin ürettiği ya da sunduğu malların veya hizmetlerin, işletmeden son kullanıcıya kadar olan akışında, bu akış üstündeki bağlantı noktalarının bütününü ifade eder.
  • Dağıtım Merkezi: Tedarikçi ya da tedarikçilerden gelen ürünlerin; dağıtıma kadar olan süre zarfında depolama, katma değerli işlemler, ambalajlama ve sevkiyatının yapıldığı lojistik tesislerini ifade eder.
  • DAP (Delivered At Place): Mal bedeli, sigorta, navlun ve iç taşımalar ödenmiş, çeşitli taşıma türleri dahil her türden taşıma şeklinde kullanılan uluslararası ticarette kullanılan bir teslim şeklidir. Satıcının malları, daha önce belirlenen varış yerine gelen taşıma aracından boşaltılmadan önce alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade etmektedir. Satıcı, malların belirlenen varış noktasına getirilmesine ilişkin tüm hasar ve masrafları üstlenmektedir. Satıcı varış yerine kadar var olan tüm masrafları üstlenir, ama alıcı ülkesindeki gümrük işlemleri ve masrafları alıcı tarafına aittir.
  • Dar Koridor Depolama Sistemi: Depo boyutunu daha verimli kullanabilmek için depolarda raf sistemleri kullanılır. Raf sistemleri arasındaki boşluklar ise koridor olarak isimlendirilmektedir. Standart elleçleme ekipmanları kullanıldığında, bahsi geçen koridorların yaklaşık 3 metre bir genişliğe sahip olması gerekir. Depo boyutunun yatayda da verimli kullanabilmek adına özel elleçleme ekipmanları ile bu koridorların genişlik aralıklarının 2 metre seviyelerine kadar daraltıldığı depolama sistemidir. 
  • Dar Koridor İstifleme Ekipmanı: İçerisinde ray, lazer ışığı ve manyetik çizgi gibi kılavuzlarla koridorlarda hareket ederek, paletlerin rafa yerleştirilmesi, geri alınması amacıyla kullanılan ekipmandır. Operatörün olduğu kabinin ürünle birlikte düşey hareket gerçekleştirebildiği modeller “man-up”olarak, kabinin sabit olarak zemin raf katı hizasında kaldığı modellerse “man-down” olarak isimlendirilmektedir. “Man-up” modeller palet elleçlemenin dışında, yüksek raflardan sipariş toplama amaçlı da kullanım sunmaktadır.
  • DAT (Delayed At Terminal): Nakliye yükünün teslimatının belirli bir terminale yapılması anlamına gelir. Bu anlaşma, yükün müşteri tarafından teslim alınması ve ödenmesi gerektiği anlamına gelir ve nakliyecinin yükü terminale teslim etmesi ile sorumluluğu biter.
  • DDP (Delivered Duty Paid): Malın nakliyesi sırasında tüm gümrük vergileri, resmi ücretler ve diğer vergiler dahil teslimatın yapılması işlemini ifade eder. Bu anlaşma, malın nakliyeci tarafından müşteriye teslim edilmesi ve ödenmesi gerektiği anlamına gelir ve nakliyecinin tüm vergi ve resmi ücret sorumluluğunu üstlenmesi gerekir.
  • Demuraj: Gemiye tanınan yükleme ve boşaltma süresini ya da konteyner içinde bekleyen yükün belirlenen süreden önce gümrükten çekilip boşaltılmasıdır.
  • Depo: Hammadde aşamasındaki ürünlerin üretim ortamına getirilmesi, oradan da tüketim malzemelerine dağıtımına kadar var olan bütün bir faaliyetin gerçekleştirilmesinde kritik bir role sahiptir.
  • Depo Yönetim Sistemi: Depoya ürünün kabul edilmesinden sevk edilmesine kadar geçen tüm süreci, bilgisayar ortamında ve otomatik tanıma teknolojilerini kullanarak kaydedip raporlayan, içerisinde bulundurduğu akıllı algoritmalarla süreç içinde adres belirleme gibi konularda gereken kararları alarak çalışanları yönlendiren, kaynakların takibiyle planlamayı sağlayan sistemdir.
  • Desi: Yük taşıma ücreti hesabı için kullanılmak üzere; paket, sandık, koli tarzında yüklerin üç boyutunun santimetre cinsinden birbiriyle çarpımından sonra 3 bine bölünmesiyle elde edilen değerdir.
  • Dış Saha Yönetimi (Yard Management):  Lojistik sınırları içerisine giren tüm araçların tanımlanan süreçlere ve kurallara uygun hareket etmesinin sağlanması ve takip edilmesidir.
  • Dikey Depolama Sistemi: Her bir modülün içerisinde asansör sistemi ve tepsiler bulunan mekatronik sistemdir.
  • Doğrudan Sevkiyat: Ürünlerin, depolama işlemi yapılmaksızın müşteriye ulaştırılmasıdır.
  • Doküman: Fatura, satın alma emri gibi formların her birisidir.
  • Dozvola: Ülkelerin birbirleri arasında kullanılan TIR’ların transit geçiş belgesidir.
  • Dökme Yük: Yüklerin, ekipmanla elleçlenebilecek bir taşıma kabının içinde olmadığı ve elleçlemenin yüke dokunmasının gerektirdiği yükleme tipidir.
  • Dönemsel Sayım (Cycle Count): Stok doğruluğunu sağlamak maksadıyla, stoğun belirli dönemlerde bir düzen içinde sayılması ve kaydedilmesidir.
  • Dördüncü Parti Lojistik (Fourth Party Logistics-4PL):  Müşterilerine kapsamlı tedarik zinciri sunmak adına çözümler oluşturmak, kendi organizasyonunun kaynaklarını, yeteneklerini ve teknolojisini, üçüncü taraf lojistik şirketleriyle bir araya getiren ve tüm zincirin tasarımını ve yönetimini üstlenen şirketlerdir.
  • DPU Teslim Şekli: Belirlenen yerde ürünlerin boşaltılmasıdır.

E Harfi İle Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Elektrikli İstif Makine (Stacker): Paletli yükleri dikey şekilde hareket ettirerek istifleme yapmak için kullanılan elektrikli ekipmanlardır.
  • Elektrikli Transpalet (Jet): Paletli yükleri pratik şekilde yatay yönde taşımak için kullanılan ve elle kumandalı akü gücüyle çalışan ekipmanlardır.
  • E-Ticaret: İnternet üzerinde insanların belirli sistemler üzerinde gerçek veya sanal ürünleri para karşılığında satın almasıdır.
  • Elektronik Ürün Kodu: Tedarik zincirindeki bir ürünün küresel anlamda, anında ve otomatik tanımlanması ve izlenmesi adına kod versiyonu üretici bilgisi, ürün tipi ile ürünün seri numarası bilgilerini içeren koddur.
  • Emtia: Ticarette var olan tüm mallar ve ürünlere verilen isimdir.
  • Envanter: İşletmedeki tüm stokların listesi.
  • Erişim Alanı: Raf gözü ve istiflere erişmek için kullanılan geçittir. Malzeme sayımı amacıyla kullanılır.
  • Esneklik: Tüketici isteklerindeki değişime uyum sağlama yeteneğidir.
  • Eş Zamanlı Giriş ve Sipariş Hazırlama: Tedarikçiden temin edilen ürünlerin stoğa alınmadan, müşterilerin siparişlerine göre ürünlerin tasnif edilmesi ve sevk edilmesidir.
  • ETA (Estimated Time Of Arrival): Tahmini varış tarihini ifade eder.
  • Euro Palet: Ölçü, kalite, malzeme cinsi, nem oranı, kullanılan çivi gibi özelliklerini saptamış ve bu standartlara uygun paletleri Euro Palet olarak isimlendirmiştir. Euro Palet standart numarası, UIC 435-2V’dir.
  • Ex Beyan: İhracat Beyannamesidir.
  • Extranet: Farklı organizasyonların aynı yazılım ve protokolleri internet üzerinde kullanabilecekleri biçimde oluşturan ağdır.

F ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • FAS (Free Alongside Ship): Bir navlunun ücretinin ihracatçı tarafından ödenmesi ve nakliye şirketinin limana yanaşmasını bekleyebileceği yer olarak tanımlanır. Bu, ürünlerin nakliye şirketine teslim edildiği ve müşterinin maliyetini üstlendiği anlamına gelmektedir.
  • FCA (Free Carrier): Bir navlunun ihracatçı tarafından belirli bir nakliye aracına yüklendiği ve nakliye şirketine teslim edildiği yer şeklinde tanımlanır. Bu, maliyetin müşteri tarafından üstlenildiği ve nakliye şirketine malı teslim edildiği yerden itibaren sorumluluğun müşteri tarafından üstlenildiği anlamına gelmektedir.
  • Feeder Service: Büyük deniz gemilerinden küçük deniz gemilerine, malların alınması ve teslimi olayıdır.
  • FIFO (First in First out): Genellikle depolama ve maliyetlendirme için kullanılan, depolama adına ilk giren malzemenin ilk çıkacağını öngören kuraldır.
  • Fiklif: Özel firmaların kendine ait gümrüklü malları depolamak için kullandığı antrepo tipidir.
  • Filo Yönetimi: Bir kuruluşun araç parkının yönetimi, idari ve teknik olarak tüm araçların verimli bir şekilde kullanımını ve bakımını içerebilir. Bu, araçların performansını ve verimliliğini artırmak, yakıt maliyetlerini azaltmak, müşteri memnuniyetini artırmak ve çevresel etkileri minimize etmek gibi amaçları içerebilir. Aynı zamanda araçların güvenliğini ve güncelliğini de içerir.
  • Fiziksel Dağıtım: Üretilen malların tüketiciye fiziksel anlamda taşınması, depolanması, stok kontrollerinin yapılması vb. süreçlerin gerçekleştirilmesidir.
  • FOB (Free On Board): Uluslararası teslim şekli olarak tanımlanabilir.
  • Forklift: Açık ve kapalı alanlarda yükleme gerçekleştirmek ve boşaltma yapmak  vb. süreçleri meydana getirmek için kullanılan çatallı taşıma aracıdır.
  • Frigo Taşıma: -26 derece sıcaklığa kadar taze ve dondurulmuş gıda taşımacılığını ifade eder.
  • FTL (Full Truck Load): Bir treylerin taşıma kapasitesini tam kapasiteyle dolduran yüktür.

 

G ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • Gabari: Taşıtların yüklü yada yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin maksadıyla uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçütlerdir.
  • Gelir Yönetimi: Gelirlerin verimli araçlar ile arttırılmasıdır.
  • Giydirme Depo: Görünüşte zarar görmemiş gibi duran ürünlerin sonradan hasar görmüş olduğunun anlaşılması durumunu ifade eder.
  • GPRS: Verilerin GSM şebekesi üzerinden kullanıcılara gönderilmesini sağlayan iletişim teknolojisidir.
  • Grupaj: Bir taşıma aracı yada kabının birden fazla göndericiye verilmesidir.
  • Gümrük Beyannamesi: Gümrük iadelerine, yurda girecek ya da çıkacak olan, transit yapılmak veya başka bir işleme tabi olacak şekilde istenen eşyaya ilişkin özelliklerini belirten yazılı beyan belgesine denir.
  • Gümrük Birliği: Bir veya daha fazla ülke arasında gerçekleşecek ithalat işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla yapılan anlaşmalardır.
  • Gümrük İzin Belgesi: Tüm yasal genelliklerin karşılandığına ve aracın ayrılabileceğine dair gümrük belgesidir.
  • GTİP/HS Code: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu’nun kısaltılmasıdır.
  • H ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları
  • Hamule Senedi: Tren taşımacılığında kullanılan makbuz niteliğindeki belgedir.
  • Hareketli Raf (Moving Rock): Raf bloklarının motor tahrikiyle yatayda hareket edebildiği sistemi ifade eder. 
  • Hareketli Rampa: Elleçleme ekipmanlarının depo ile araç kasası arasındaki geçişine imkan veren ekipmandır.
  • Hava Konşimentosu (Airway Bill): Göndericiyle hava taşıyıcı arasında ciro edilemez formda hazırlanan taşıma senedi olarak bilinir.

I-İ ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • IATA (International Air Transport Association): Uluslararası hava taşımacılığında yolcu ve kargo taşımacılığının nasıl olması gerektiğini ve yetkilendirilmelerini denetleyen örgüttür.
  • IMCO Charge: Tehlikeli madde taşımalarında armatörün istediği ek ücrettir.
  • IMO Belgesi (IMO Document): Yanıcı madde ve kimyasal madde taşımak için kullanılan belgedir.
  • Işıklı Toplama (Pick by Light): Ürün toplama esnasında led ekran vasıtasıyla hangi adresten kaç tane ürün toplanacağını personele gösteren elektronik sistemi ifade eder.
  • Işık Yönlendirmeli Ayrıştırma (Pull to Light): Ürünlerin ayrıştırma sürecinde, led ekran vasıtasıyla hangi adresten kaç tane ürün kodlanacağını personele gösteren elektronik sistemi ifade eder.
  • İkmal (Replenishment): Malzemenin depolanma sürecinde, farklı ambalaj biçimlerinde ve depolama lokasyonlarında bulunabilirliğin sağlanması adına gerçekleştirilen depo içi transfer işlemidir.
  • İrsaliye: Satılan malın bir yerden başka bir yere taşınması için kullanılan, maliye onaylı mal teslimini gösteren resmi belgedir.
  • İstif: Belirli ölçütlere göre farklı yüklerden meydana getirilen ürün yığınıdır.
  • ISPM 15 Standardı: Uluslararası Bitki Sağlığı Konvansiyonu (IPPC) tarafından, bitki sağlığı için önlemlerin alınması adına belirlenen, zararlı organizmaların ihracatta kullanılan ahşap ambalaj ekipmanlarıyla taşınmasını ve yayılmasını önlemek üzere, uluslararası ticarete konu ahşap ambalaj malzemeler hakkındaki standarttır.

J ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Jettison: Gemi tehlikedeyken malzemelerin gemiden atılmasını ifade eder.
  • Joint Rate: İlk taşıma noktasından diğerine kadar uygulanan fiyattır.
  • Just In Time Delivery System: Malzemenin, gereken zaman aralığında ve miktarda, gereken yerden alındıktan sonra gereken yere istenilen koşullarda sevkiyatının gerçekleştirilmesidir.

M ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Mahrece İade: İthal edilmiş malzemenin niteliklerine uygun durumda olmadığı zamanlarda ithal edilen ülkeye iadesidir.
  • Mal Kabul: Depoya gelen malzemenin kabul edilmesi işlemini ifade eder.
  • Manifesto: Taşıyıcı ve acentesi tarafından belirlenen detayların listesini gösteren belgedir. 
  • Maul: Almanya’da geçerli olan ve 12 ton üzeri araçlardan alınan otoyol kullanım vergisidir.
  • Menşei Şahadetnamesi: Uluslararası ticarette dolaşımda bulunan malın menşei yerini gösteren belgedir.
  • Mücbir sebep: Sözleşmelerde ilgili tarafın kontrolü dışında gerçekleşen ve öngörülemeyen durumlardan dolayı sorumlu tutulamayacaklarına dair hükümdür.

N ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Navlun (Freight): Taşıma hizmeti karşılığında ödenen ücret miktarıdır.

O-Ö ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • Optimizasyon: Kaynak planlamayla paralellikleri olan bir kavramdır. Mevcut kaynaklar dahilinde aksiyon alınması ve uygulanacak planlar ile bu kaynakların en üst kapasite ile kullanılması, verimlilik, karlılık gibi kurumun ölçülebilir değerlerinin yükseltilmesi amaçlanırken; ceza, gecikme, kayıp gibi performans kriterleriyle ölçümlenen bir yapı dahilinde bu kriterlerin en düşük seviyede tutulmasını amaçlamaktadır.
  • Delivery Order: Konşimentoda listelenen malların kısım kısım çekilebilmesini temin etmek için hazırlanan emir ya da talimatnamedir.
  • Otomatik Depolama Sistemi (AS/RS): Malzemenin depodaki yerine yerleştirilmesi ile depolandığı yerden alındıktan sonra sevkinin gerçekleştirilmesi gibi işlemleri bilgisayar kontrollü donanımla oluşturmaktır.

P ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Paket: Ürünleri dış etkiden korumak ve onları bir arada tutmak için muhafaza edilmesini ifade eder.
  • Paletleme: Ürünlerin taşınmasını ve depolanmasını gerçekleştirmek için paletlere yerleştirmektir.
  • Panelvan: Yük taşımak üzere üretilmiş, 3-5 metrelik kapalı kasası bulunan, minibüse benzer hafif ticari olan kamyonette, açıkta mal taşınırken, kapalı bir depo gibi içi boş bölümde yük taşınmaktadır.
  • Parsiyel Yükleme: İthalatçının mal bedelini ihracatçıya, ihracatının gerçekleştirilmesinden önce ödenmesidir.
  • Proforma: Satıcı tarafından alıcı adına oluşturulan ve gerçekleştirilen anlaşma ile ilgili her türlü detayı barındıran ön faturadır.

R ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • Raf: Depolama düzenlerini oluşturmak, üzerine ürün eklemek, yüksekliğini kullanabilmek ve malı korumak amacıyla kullanılan depolama donanımıdır.
  • Rampa: Taşıma aracının kasası ile yükleme bölgesinin aynı yükseklik ölçütlerinde olmasını sağlayan ve böylece malzemeyle ilgili tüm işlemleri kolaylaştıran alandır.
  • Raylı Koridor: Dar koridor istifleyicilerinin belli bir doğrultuda hareket etmesine imkan veren kılavuz raylarının bulunduğu koridorudur.
  • RF El Terminali: Veri aktarımı için kullanılan bir cihazdır. Bu terminaller veri ve ses gibi sinyalleri, radyofrekans dalgalarına dönüştürür ve bu dalgalar aracılığıyla ağlar arasında iletişim kurmasına imkan verir.
  • RFID: Radyo frekansı teknolojisi kullanılarak nesnelerin veya insanların tanımlanması, takip edilmesi ve verilerinin toplanması için kullanılır.
  • Rotalama: Taşıma işleminin başlangıç yerinden belirlenen noktalara ulaştırılmasının, hangi güzergah ve sıra ile yapılacağının belirlenmesidir.
  • R2 Belgesi: Elektronik atık (e-atık) yönetimi standartlarına uygunluk belgesidir. R2 Standardı, kullanılmış elektronik ekipmanların ve bu ekipmanlardaki materyallerin güvenli ve çevre dostu bir şekilde işlenmesi ve yönetilmesini kapsamaktadır. R2 belgesi, belgelendirilen bir e-atık işleme veya geri dönüşüm kuruluşunun, belirli kalite ve çevre standartlarını karşıladığını gösterir.

S-Ş ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Sabit Depolama Politikası: Tüm ürünlerin, kendisi için ayrılmış özel bir alanda depolanmasını ifade eder.
  • Sabit Fiyat: Üzerinde herhangi bir değişikliğe gidilmeyen fiyattır.
  • Sevk İrsaliyesi: Ürünün veya nakliye sürecinde takip edilmesi ve belgelendirilmesi amacıyla kullanılan bir belgedir. Sevk irsaliyesi, malın hangi tarihte, hangi miktarda, hangi adresten hangi adrese gönderildiği gibi bilgileri içerir ve bu bilgilerin doğruluğunun kanıtı amacıyla kullanılabilmektedir. Ayrıca, sevk irsaliyesi, nakliye sırasında malın zarar görme olasılığının önlenebilmesi için de kullanılabilir.
  • Sevkiyat: Taleplerin belirli ölçütlere göre ayrılmasıyla ilgili resmi evraklarla talep edilen yerlere gönderilmesi üzere depodan çıkarılmasıdır.
  • Stok: Gelecekte oluşabilme potansiyeline sahip gereksinimlere karşı genellikle depolarda bulundurulan malzemelerdir.
  • Sürekli İkmal: Sürekli ürün akışını gerçekleştirmek ve perakendeci stoklarında daha az ürün tutulmasını sağlamak amacıyla, tedarik zincirindeki mal ve bilgi akışının eşgüdümlenmesini ifade eder.

T ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • Talep: Belirli bir malzemenin, belirli bir miktarı için ortaya çıkan ihtiyaçtır.
  • Tampon Stok: Üretim akışını dengelemek adına iş merkezleri arasında tutulan stoktur.
  • Taşıma İrsaliyesi: Ticari mal, hammadde, hurda, Sabit kıymet gibi maddi olan her çeşit işletmedeki varlıkların miktarsal anlamda her hareketini resmi belge şeklinde kayda almak amacıyla kullanılan resmi evraktır.
  • Taşınabilir Raf: Boş ya da dolu olarak taşınabilen raftır.
  • Tedarik Zinciri: Tedarikçiden üreticiye kadar ki süreci kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji gibi eylemlerin bütününe verilen addır. 
  • Tesellüm: Malzemeyi teslim eden ilgili personelden malın, firma yetkilisi tarafına ulaştırılması işlemidir.
  • THC ( Terminal Handling Charges): Limanda gerçekleştirilen elleçleme ücretidir.
  • Tonaj: Bir yük taşıyıcı aracının yük cinsinden taşıma kapasitesidir.

U-Ü ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Uluslararası Taşıma: Bir ülkeden bir ülkeye gerçekleştirilen doğrudan ya da transit yapılan her türlü taşıma çeşididir.
  • Uluslararası Teslim Şekiller: Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından uluslararası ticaretler için kullanılan bir standarda kavuşturulması maksadıyla uygulamaya alınan bir programdır. Toplam 11 adet teslim şekli bulunmaktadır.
  • Üçüncü Parti Lojistik (3PL): Müşterilerinin lojistik işlemlerini üstlenen ve alanında uzman konumundaki lojistik şirketleridir.

V ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • VAT Numarası (Value Added Tax): Katma değer vergisini ifade eder.
  • Vesaik Mukabili Ödeme: İthalatçı firmanın bankasının ihracat bedelini, ithalatçı firmanın bankasına yatırması karşılığında ilgili belgelerin teslimini öngören ödeme şeklidir.
  • Vinç (Crane): Ağır yük kaldırmaya ve bir yere taşımaya yarayan araç olarak tanımlanır.

Y ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları: 

  • Yük: Taşınan mal,ürün ya da eşyadır.
  • Yükleme: Sevk maksadıyla malzemelerin taşıma araçlarına güvenli bir şekilde yerleştirilmesidir.
  • Yükleme Alanı: Yüklerin yerleştirildiği palet, platform vb. alanlardır.

Z ile Başlayan Lojistik Terimleri ve Anlamları:

  • Zararlı Madde: Depolama ve taşıma sırasında güvenlik tehlikesi oluşturabilecek malzemelerdir.
  • Zeyilname: Sigorta poliçesinin yürürlükte olduğu dönem içerisinde meydana gelen değişimleri belirtmek için düzenlenen belgedir.

Lojistik Kelimelerini Bilmenin Faydaları Nelerdir?

Lojistik kelimelerinin anlamlarını bilerek bu sektörde daha iyi iletişim imkanını sağlamış olursunuz. Lojistik kelimerini/terimlerini öğrenmenin faydaları;

  • Daha iyi iletişim imkanı sağlar.
  • Çalışma verimliliğini arttırır.
  • Karar verme sürecinde kolaylık sağlar.
  • Pazara dair geniş çapta bilgi edinmiş olursunuz.
  • Profesyonellik kazanmış olursunuz.